Αμυγδαλιά (Prunus amygdalus)

Η εποχή άνθισης είναι κρίσιμη για το μελίσσι γιατί αυτό βρίσκεται στο λεπτότερο
σημείο της ζωής του μέσα στο χρόνο, στο οποίο όπου γίνεται η έναρξη παραγωγής
γόνου και πρέπει να γίνει το γεφύρωμα των γερασμένων χειμωνιάτικων μελισσών με
τις νέες ανοιξιάτικες.
Η ανθοφορία της αμυγδαλιάς τότε προσφέρει γύρη και μέλι απαραίτητο για
την ανάπτυξη του γόνου. Επίσης μπαίνουν τα θεμέλια για πρώιμο τρύγο τον Μάιο-
Ιούνιο, φυσικά σε άλλες ανθοφορίες και τοποθεσίες.

Ακακία (Robinia pseudacacia)

Στη χώρα μας η ακακία έχει σημαντική θέση στον κατάλογο των μελισσοκομικών
φυτών και δεν είναι λίγοι οι μελισσοκόμοι που υπολογίζουν στην ακακία το πρώτο
δεκαήμερο του Μαΐου για τη δημιουργία αποθεμάτων μελιού στα μελίσσια και το
κτίσιμο νέων κηρήθρων. Η ανθοφορία της είναι εντυπωσιακή και διαρκεί 10-20
μέρες, ενώ κάθε λουλούδι ξεχωριστά τις πρώτες 5-6 μέρες.
To μοναδικό, όμως σοβαρό μειονέκτημα της ακακίας είναι η ευαισθησία της
ανθοφορίας στη βροχή και στον αέρα. Κατά την πλήρη άνθιση αρκεί μια ελαφρά
βροχή ή δυνατός ξηρός αέρας για να καταστρέψει την ευχάριστη εικόνα της
προηγούμενης ημέρας και τότε το θέαμα είναι απογοητευτικό. Όμως σε ευνοϊκές
χρονιές η ακακία μπορεί να κάνει θαύματα.

Ακονιζιά – Σκοτζάρι ( Inula viscosa)

Ανθίζει το φθινόπωρο, τα λουλούδια του έχουν χρώμα ζωηρό κίτρινο και είναι
κατ’εξοχήν γυρεοδοτικό φυτό. Λόγω εποχής άνθισης, Σεπτέμβριος- Οκτώβριος είναι
χρήσιμο φυτό στη μελισσοκομία αφού την εποχή αυτή η γύρη σπανίζει αφ’ενός,
αφ’ετέρου είναι απαραίτητη για την εκτροφή γόνου και την ανανέωση του
πληθυσμού των μελισσιών

Αρμυρίκι (Tamarix sp.)

\

Στην Ελλάδα έχουμε 6 είδη γνωστά με τα κοινά ονόματα Μυρίκια, Αρμυρίκια,
Μυρίγκες (Αίγινα), Μερικοί (Κύπρος). Μερικά ανθίζουν την άνοιξη (Μάρτιος-
Απρίλιος) και άλλα το φθινόπωρο (Σεπτέμβριος-Οκτώβριος). Είναι πολύ χρήσιμο
φυτό, εξαιτίας κυρίως της ικανότητας να καλύπτει τις αμμώδεις παραλιακές περιοχές.
Σπάνια καίγεται, αφού δημιουργεί πολύ αραιές κοινωνίες. Λόγω της υψηλής
περιεκτικότητας του κορμού της σε μεταλλικά στοιχεία είναι ιδιαίτερα δύσφλεκτο
είδος.
Προσφέρουν κυρίως γύρη στις μέλισσες, αλλά και νέκταρ. Είναι φυτό χρήσιμο στη
μελισσοκομία, λόγο της μεγάλης αντοχής και της μέτριας ανάπτυξής του, κατάλληλο
για δενδροφυτεύσεις δρόμων, πάρκων κ.λ.π.

Πολύκομπος (Polygonum sp.)

Οι μήνες Ιούλιος και Αύγουστος είναι η εποχή που κύρια οι μελισσοκόμοι
εκμεταλλεύονται την ανθοφορία του πολύκομπου. Οι μέλισσες βρίσκουν στον
πολύκομπο την απαραίτητη για την εκτροφή του γόνου γύρη όλους τους μήνες του
φθινοπώρου και τον Δεκέμβριο, με αποτέλεσμα ο πολύκομπος μαζί με το
φθινοπωρινό ρείκι και την κουμαριά, να είναι οι τελευταίες σημαντικές πηγές γύρης
πριν από την ερχόμενη άνοιξη και ως εκ τούτου η χρησιμότητά του είναι μεγάλη.

Φθινοπωρινό Ρείκι (Erica verticilata)

Το φθινοπωρινό ή κόκκινο ρείκι είναι φυτό που το συναντά κανείς σ’όλη την Ελλάδα,
ηπειρωτική ή νησιώτικη. Είναι γνωστό με πολλά κοινά ονόματα όπως κλαδί,
πυρένι,σουσούρα, τσάρο,έρικας, τσαλί, χαμόρεικο κ.α. Το επιστημονικό του όνομα
είναι Erica verticilata ή Erica multipolyflora που μεταφρασμένα σημαίνουν ερείκη η
σπονδυλωτή και ερείκη η πολυανθής. Βρίσκεται σε όλα τα υψόμετρα και τις πλαγιές
που καλύπτονται από θαμνώδη δασική βλάστηση, όπου συνυπάρχει με κουμαριές,
λαδανιές, σμυρνιές, πουρνάρια, ανοιξιάτικα ρείκια, σχίνους κ.λ.π. Το φθινόπωρο όταν
είναι ανθισμένο, ολόκληρη η περιοχή χρωματίζεται από τα πολυάριθμα κόκκινα –
μοβ λουλούδια τους και τότε εύκολα ξεχωρίζει από τους άλλους θάμνους και κυρίως
από το ανοιξιάτικο ρείκι (Erica arborea) με το οποίο έχει πολλές βοτανικές
ομοιότητες, αφού ανήκουν στο ίδιο γένος..
Προσφέρει άφθονο νέκταρ και γύρη στις μέλισσες και κατατάσσεται ιδίως το
φθινοπωρινό ρείκι ή σουσούρα, πρώτο στις προτιμήσεις των μελισσοκόμων κυρίως
για τους παρακάτω λόγους. Η μεγάλη έκταση που καταλαμβάνει. Η μεγάλη ποσότητα
και υψηλής βιολογικής αξίας γύρη που προσφέρει στις μέλισσες. Αρκετές ποσότητες
νέκταρος, ιδίως από το μέσο της ανθοφορίας και μετά. Η εποχή που ανθίζει το
φθινοπωρινό ρείκι είναι κρίσιμη για τη μελισσοκομία. Πλησιάζει ο χειμώνας, τα
μελίσσια πρέπει να ανανεώσουν
τον πληθυσμό τους για το ξεχειμώνιασμα, οι ανθοφορίες σπανίζουν και μια
επιτυχημένη ανθοφορία ρεικιού είναι ότι καλύτερο. Σημαντική είναι επίσης η βοήθεια
που προσφέρει στα μελίσσια που αδυνατίζουν στο πεύκο, συμβάλλοντας στην
επιτυχέστερη εκμετάλλευση του τελευταίου. Υπάρχουν όμως και μειονεκτήματα
λίγα αλλά σημαντικά όπως: Ευαισθησία στις κλιματολογικές συνθήκες, έχοντας
απαίτηση στην ύπαρξη αρκετής εδαφικής υγρασίας για την έναρξη της ανθοφορίας.
Μετά την πλήρη άνθιση όμως στην περίοδο της νεκταροέκκρισης είναι ευαίσθητη
στη βροχή, στον ξερό Β.Δ. άνεμο και στον καυτό λίβα που την σταματούν. Εμφάνιση
λεηλασίας, όταν για τους παραπάνω λόγους σταματήσει η νεκταροέκκριση ή στην
αναμονή έναρξης της ανθοφορίας.

Βαμβάκι (Gossypium hirsutum)

Το βαμβάκι είναι και αξιόλογο μελισσοκομικό φυτό με πολύ σπουδαία
πλεονεκτήματα. α) τη μεγάλη έκταση της καλλιέργειας σ’όλη σχεδόν την ηπειρωτική
Ελλάδα β) τη σταθερότητα της νεκταροέκκρισης από χρονιά σε χρονιά, έχει ήδη
προσανατολίσει μεγάλο αριθμό μελισσοκόμων στην παραγωγή βαμβακόμελου. Το
βαμβακόμελο είναι πολύ ρευστό κατά τη φυγοκέντριση και το χρώμα του ανοικτό-
λαμπερό-κίτρινο. Γρήγορα όμως κρυσταλλώνει και αποκτά πολύ ανοικτό, σχεδόν
άσπρο χρώμα. Τελευταία άρχισε η παραγωγή υβριδίων βαμβακιού με περιορισμένη
νεκταροέκκριση, έτσι ώστε να μη προσελκύονται τα επιβλαβή έντομα. Το γεγονός
αυτό μπορεί να μειώσει τις επεμβάσεις με εντομοκτόνα, δεν γνωρίζουμε όμως πόσο
θα μειωθεί η παραγωγή βαμαβακόμελου αφ’ενός και αφετέρου πόσο θα επηρεάσει
την ποιότητα και ποσότητα του βαμβακιού.

Θυμάρι (Thymus capitatus)

To πιο γνωστό μελισσοκομικό φυτό στη χώρα μας και όχι μόνο μεταξύ των
μελισσοκόμων, αλλά γενικότερα στο ευρύ κοινό που έχει συνδέσει τη λέξη μέλι με τη
λέξη θυμάρι. Βρίσκεται σ’όλη την Ελλάδα, φυτρώνει σε ξηρές πλαγιές ή
παραθαλάσσιες πετρώδεις θέσεις, σε φρύγανα, εκεί που η γεωργική γη είναι ελάχιστη
και οι βροχές στη θερινή περίοδο σπάνιες. Ενδεικτικό της αντοχής και της
προσαρμογής του στις ξηροθερμικές συνθήκες είναι το μέγεθος και το σχήμα των
φύλλων του, μικρά και στενά φυλλαράκια, αλλά και ολόκληρου του φυτού, χαμηλό
και σφαιρικό σχήμα, ώστε να περιορίζεται κατά το δυνατόν η διαπνοή, η κατανάλωση
δηλαδή νερού. Το σφαιρικό σχήμα έδωσε και το όνομα στο είδος του φυτού(capitatus
= κεφαλωτός). Το θυμάρι ανήκει στην κατηγορία των κύριων μελισσοκομικών φυτών
εξαιτίας της άφθονης και πλούσιας σε σάκχαρα νεκταρεέκκρισης του όταν φυσικά
είναι επιτυχημένη και καταλήγει σε τρυγητό. Η περιεκτικότητα σε σάκχαρα
κυμαίνεται από 40-60% ενώ το δυναμικό μέλιτος στα 400 και άνω κιλά μελιού ανά
εκτάριο (Εva Crane).Το τελευταίο νούμερο αναφέρεται με κάθε επιφύλαξη, αφού
εξαρτάται από την πυκνότητα των φυτών θυμαριού σε δεδομένη έκταση και φυσικά
το έτος μέτρησης. Υπάρχουν δυστυχώς χρονιές που η νεκταροέκκριση είναι
μηδενική, ενώ είναι γνωστό ότι η σύνθεση των θυμαρότοπων συνεχώς επιδεινώνεται
εις βάρος του θυμαριού και εις όφελος ανεπιθύμητων φυτών.

Καλαμπόκι (Zea mays)

Καλλιεργούμενο φυτό ανοιξιάτικης ή καλοκαιρινής σποράς. Καταλαμβάνει μεγάλες
εκτάσεις παγκοσμίως, αλλά και στη χώρα μας όπου και επιτυγχάνεται με την χρήση
υβριδίων, μεγάλες στρεμματικές αποδόσεις από τις υψηλότερες στον κόσμο. Το
καλαμπόκι είναι ανεμόφιλο φυτό και ως εκ τούτου παράγει μεγάλες ποσότητες γύρης.
Σε συνδυασμό με την πυκνότητα σποράς και τις μεγάλες εκτάσεις που καταλαμβάνει,
μπορεί να ικανοποιήσει τις ανάγκες σε γύρη χιλιάδων μελισσών από καλλιέργειες
περιορισμένης σχετικά έκτασης. Υπολογίζεται ότι η γύρη που παράγεται ανέρχεται
σε 7-30 κιλά/στρέμμα. Συχνά προσβολή από αφίδες έχει σαν αποτέλεσμα την
παραγωγή μελιτωμάτων τα οποία προσελκύουν τις μέλισσες αρκετές μέρες πριν την
ανθοφορία. Σ’αυτό το στάδιο μπορεί να προκληθούν μεγάλες ζημιές στα μελίσσια
από ψεκασμούς για καταπολέμηση των αφίδων. Η ανθοφορία του καλαμποκιού
ξεκινά τον Ιούλιο για την ανοιξιάτικη σπορά και τον Αύγουστο Σεπτέμβριο για την
καλοκαιρινή επίσπορη καλλιέργεια. Η κύρια εκμετάλλευση για τη μελισσοκομία
πραγματοποιείται τον Ιούλιο, η επιτυχία είναι εξασφαλισμένη και ανεξάρτητη
βροχοπτώσεων αφού η καλλιέργεια είναι αρδευόμενη.

Λυγαριά-Λυγιά-Άγνος-Kαναπίτσα (Vitex agnus castus)

Η Λυγαριά είναι φυλλοβόλος θάμνος με ύψος έως 4 μέτρα. που φύεται σε πολλές
ακαλλιέργητες πεδινές εκτάσεις της χώρας μας, ιδιαίτερα σε κοίτες χειμάρρων ή σε
περιοχές που καταλαμβάνονται από νερά πλημμυρισμένων ποταμών.
Για την αξία της λυγαριάς και την σημασία της στην μελισσοκομία , δεν υπάρχει
σχετική ελληνική ή ξένη βιβλιογραφία, οι γνώμες των μελισσοκόμων διχάζονται.Οι
περισσότεροι θεωρούν τη λυγαριά σημαντικό μελισσοκομικό φυτό και υπολογίζουν
στο νέκταρ και τη γύρη που προσφέρει στις μέλισσες την περίοδο άνθησης της
(Ιούνιος-Αύγουστος).